En het zou ook heel knap zijn geweest als het anders was. Bent u wel eens op een Afrikaanse savanne geweest? Op National Geographic kan elke wereldburger aanschouwen hoe leeuwen, hyena’s en andere vleeseters op onschuldige vegetariërs jagen. Wat je daar niet ziet is dat een poging tot vangen in de regel mislukt. Het resultaat is een ernstig gewonde antilope, die nog wel door kan strompelen - voorlopig althans. Het ziet er deerniswekkend uit en dat is het ook.
Eigenlijk is dat een perfecte metafoor voor het kabinet van onze onfortuinlijke premier Dick Schoof. Eerst moet het kabinet van NSC extraparlementair zijn, wat een bizarre stoelendans oplevert. Vervolgens klapt het kabinet en is het demissionair. Als kers op de taart vertrekken er ook nog eens ministers vanwege een conflict in een ver land. Van zo’n aangeslagen kabinet hoef je vervolgens niet veel te verwachten, zoveel is duidelijk. Maar het strompelt nog wel door en komt zowaar met een heuse begroting.
Kijkers van Current Ratio zijn bekend met het werk van de Studiegroep Begrotingsruimte. De komende jaren zal de broekriem moeten worden aangehaald, omdat de kosten van de vergrijzing onvermijdelijk in de boeken komen. Tel daar de kosten van de energietransitie bij en je komt een generatie verder in een Nederland te leven met een schuld van meer dan tweehonderd procent van het nationaal inkomen, dat is twee keer zo hoog als die van probleemland Frankrijk nu.
Tel daarbij op dat de Europese commissie naar een nieuwe begroting toegaat. De vorige keer was er een pandemie en kwam de commissie met een ‘Coronafonds’. Het virus was een reden om de schulden flink op te schroeven, het werd voor de gemiddelde burger acceptabel. In 2027 komt er een nieuwe begrotingsronde en de onderhandelingen daarvoor starten in de regel anderhalf tot twee jaar daarvoor. De vorige keer was dat ook zo; voorzitter Ursula von der Leyen kwam in de zomer van 2019 met het plan voor Europese leningen, die daarna handig aan de pandemie waren toegeschreven. Een jaar later kwam er een persbericht, waarin immers te lezen is dat er in februari van 2020 al consensus was ‘na vele maanden’ van overleg.
Dat betekent dat tussen de zomers van 2019 en 2020 de regeringsleiders (Rutte namens Nederland) al aangeven akkoord te zijn met Coronabonds, eerder verkocht als ‘European Safe Asset’. Elke zeven jaar is er een nieuwe Europese begroting, dus deze discussie speelt nu weer en precies dan hebben we een aangeschoten kabinet; niet heel handig. Tel daarbij op dat veel Zuid-Europese landen geen pensioenen hebben, maar Nederland wel. Als een regering belooft om miljoenen toekomstige ouderen tot hun dood een pensioen te geven, is er eigenlijk sprake van een schuld. Je moet een belofte immers nakomen.
Politici beloven graag dat ze dat pensioen ook zullen geven, maar in de regel weten ze niet hoe ze dat ooit gaan betalen. Dan is er sprake van een ‘unfunded liability’. In de grafiek hierboven (data van Eurostat, eigen bewerking) ziet u dat de omvang van die beloftes soms wel vier of vijf keer zo groot zijn als de hele economie. Daarom, die pensioenen betalen wordt een groot probleem en dan gaan Europese politici geld halen waar het zit, uit onze polder dus. Het zou beter zijn als Nederland nu een stabiele regering heeft die zich de kaas niet van het brood laat eten maar helaas is daar geen sprake van.
Vanavond bespreken we daarom bij Current Ratio de miljoenennota. Er is wel een begroting, maar de zwakke regering heeft geen visie op de genoemde prangende kwesties.
Heeft u trouwens mijn laatste boek al gelezen? Democratie op de helling koopt u hierrr, er is een e-book (digitaal, lekker handig) en een papieren boek. Wilt u mijn gegraaf mogelijk maken? Ga naar BackMe, of u koopt mijn andere boek, Het Euro Evangelie: Eventueel laat u uw waardering voor dit artikel merken via de knop hieronder. Of gewoon lekker niet. Veel kijkplezier!