Is dit het Trump-effect? De VS hebben duidelijk afstand genomen van ‘woke’, want dat is wat de verliezend presidentskandidaat Kamala Harris vertegenwoordigde. We hebben dit natuurlijk al bij Current Ratio besproken. Amerikanen hebben moeite om de eindjes aan elkaar te knopen en dan worden ze boos tijdens het stemmen, heel menselijk. De Democraten reageerden daarop met nog meer ‘woke’ en precies daar was geen behoefte aan. Uit eigen onderzoek van de Democraten blijkt dat hiermee het verlies verklaard kan worden. Inflatie was de belangrijkste reden om op Trump te stemmen, daarna kwam immigratie. Daarbij maakt de huidskleur van de kiezer ook niet uit, bleek uit het onderzoek. Inflatie treft dan ook iedereen, er is ook weiniger oninteressanter dan huidskleur.
De Canadese premier Justin Trudeau ziet de bui kennelijk al hangen, want ‘hij gaat het helemaal anders doen’. Hij plaatste een kort filmpje op zijn Twitter-account om uit te leggen dat de compleet open grenzen voor misbruik hebben gezorgd, denk aan bedrijven die illegalen uitbuiten. Daar zal niet de grootste zorg liggen, als mensen zich kritisch uitlaten over immigratie. De ommezwaai is er in ieder geval. Hieronder staat de langere versie, zojuist op Youtube geplaatst.
Canada heeft te maken met een huizencrisis, net als Nederland. Het land met een twee keer zo grote bevolking als Nederland en 25 keer zo veel land, zal daarom tot 2030 proberen ruim een miljoen huizen te bouwen. Merk in deze op dat Nederland die ambitie ook heeft uitgesproken, bij monde van Hugo de Jonge. Canada heeft een ‘parliamentary budget officer’ (PBO), die heeft uitgerekend hoe waarschijnlijk het is dat dit doel wordt gehaald. Als Canada in 2025 en 2026 geen migranten meer toelaat, zal de bevolking met 0,2 procent krimpen. Een miljoen huizen bouwen lukt niet, maar het is realistisch om het gebrek aan huizen met 45 procent te doen dalen. Volgens de PBO wordt het effect van migratie op het huizentekort alleen wel overschat, het is gezegd. Toch kwam Trudeau met dit filmpje, dat is veelzeggend. Als Canada met al die ruimte geen miljoen huizen kan bouwen, dan zal het in Nederland ook niet lukken.
Trudeau (1971) deed de lerarenopleiding in Canada en gaf na zijn studie les op een middelbare school. In 2013 werd hij politiek leider van de Canadese liberalen, goed te vergelijken met D66 of Volt. In 2015 slaagde hij erin premier te worden. Hij wordt vaak gekscherend vergeleken met Jesse Klaver, ze lijken oppervlakkig op elkaar. Klaver lijkt Trudeau zijn stijl te hebben overgenomen, denk aan de opgestroopte mouwen van een wit overhemd, die actie uitstralen. Bescheiden is Klaver wel, Trudeau zou ‘meer gespierd’ zijn.
Sinds 2015 is de immigratie duidelijk toegenomen. Trudeau ziet immigratie als iets dat je moet willen aanmoedigen, om economische en ideologische redenen. De jaarlijkse immigratie bedraagt nu een half miljoen, een verdubbeling ten opzichte van 2014.
Hij kan het mooi verwoorden. Canada is gebouwd door migranten. De eerste ‘werden verwelkomd door de oorspronkelijke Canadezen’, dat is niet noodzakelijkerwijs waar. Daarom zou een open houding op zijn plek zijn, niet in de laatste plaats omdat het vergrijzende Canada de migranten goed kan gebruiken.
Dat is toch een problematische gedachte. Het BNP per inwoner in Amerikaanse dollars bedraagt al tien jaar zo’n 50.000 per jaar. Dat is internationaal gezien geen misselijke score, laat dat meteen gezegd zijn. Trudeau wordt ervan beschuldigd dat hij met zijn linkse beleid de boel laat stagneren. Het is lastig om in een plaatje te vatten. De economische groei over de langere termijn loopt terug door de vergrijzing, daar kun je niet een specifieke premier de schuld van geven natuurlijk.
Er bestaat nu een actieve lobby om demografische groei terug te brengen met immigratie, door te streven naar een bevolking van honderd miljoen in het jaar 2100. Het is even interessant om te noemen dat het laatste het gevolg is van een dergelijke strategie. Je krijgt niet een gezellige migrant extra erbij in je straat, je bevolking groeit exponentieel waardoor je land onherkenbaar verandert. Daar is niet iedereen enthousiast over. Ook in Nederland en andere Europese landen wordt er natuurlijk gesproken over vergrijzing. Als je dat probleem op wil vangen met meer migranten, dan moet je er rekening mee houden dat deze migranten zelf ook oud worden en je vervolgens twee nieuwe migranten nodig hebt, dat is wat er gebeurt.
Een land dat de vergrijzende bevolking in aantal gelijk wil houden, krijgt daarom een bevolkingsexplosie. In Nederland wordt je een beetje in de nazi-hoek geduwd als je zegt dat de oorspronkelijke bevolking daarmee verwatert, dat heet dan ‘omvolking’. Dat is een rare discussie. Al in het jaar 2000 signaleerden de VN het bovengenoemd effect van migrant op migrant en daarom een ontploffende bevolking, in het rapport over - letterlijk - omvolking. Om de beroepsbevolking op peil te houden, zou de Europese unie tot 2050 in totaal zevenhonderd miljoen immigranten moeten opnemen, het dubbele van het inwonertal bij het schrijven van het rapport. Tegenover elke inwoner van dit moment, de autochtonen en allochtonen opgeteld, krijg je er in een halve eeuw twee nieuwe inwoners bij. Als dat geen omvolking is, wanneer mag je daar dan wel van spreken? Realistisch is het allemaal niet, maar de sommen zijn simpel. Dit scenario is destijds genoemd, maar nooit uitgekomen.
De lobby voor meer immigratie in Canada noemt zichzelf het ‘Century Initiative’, ze zijn heel open over de doelstellingen. Hun website laat in realtime zien hoe het ervoor staat met de immigratie. Op dit moment groeit de Canadese bevolking met tweeduizend mensen per dag. Het aantal autochtonen daalt in absolute zin, omdat onder de vergrijzende bevolking er meer ouderen overlijden dan dat er kinderen worden geboren. De groei zit enkel en alleen bij immigratie.
De lobbygroep noemt dat ‘honderd miljoen niet zo maar een getal is’, er zit een duidelijke visie achter. Het gaat erom dat je de ontvangende samenleving voorbereidt op de komst van zoveel mensen. Een grotere bevolking zorgt ook voor meer kritische massa op het wereldtoneel, in tegenstelling tot het regelen van betere kinderopvang. Dan blijft de autochtone bevolking op hetzelfde niveau en is krimp ook afgewend. Het Century Initiative is daar toch geen voorstander van. De club heeft het over een ‘stapsgewijze’ toename van de immigratie. In 1913 kwamen er 400.000 migranten naar Canada, het absolute record. In 2021 schreef Century Initiative een aanbeveling, die Trudeau dus heeft overgenomen. Sindsdien is het oude record structureel gebroken.
De oprichter van Century Initiative is de 54-jarige jurist Mark Wiseman. Hij had een goede baan bij BlackRock, waar hij ook zijn vrouw leerde kennen. Samen hebben ze twee kinderen. Wiseman kreeg vervolgens een geheime relatie met een andere vrouw bij BlackRock en dat is niet de bedoeling, als het ook je ondergeschikte is. Nu is hij zijn vrouw en zijn baan kwijt, dat geeft hem zeeën van tijd om zich met het immigratiebeleid van Canada te bemoeien.
Om maar meteen met de deur in huis te vallen: lezers van The Economist, zoals deze bronstige BlackRocker, hebben de neiging de samenleving te bekijken als een Excel-sheet. Inderdaad, als de immigratie de natuurlijke krimp overstijgt, krijg je een grotere kritische massa. Helemaal waar. Het haalt alleen wel de samenhang uit die samenleving weg. De gemiddelde Canadees is er inmiddels van overtuigd dat de immigratie de spuigaten uitloopt en wil een andere route inslaan.
Nu is het interessant om de Canadese situatie met die in Nederland en de EU te vergelijken. Het Canadees bureau voor de statistiek houdt bij wie de immigranten zijn. China, India en de Filipijnen zijn de absolute hofleveranciers. Canada laat arbeidsmigranten toe, die ook het Canadese staatsburgerschap kunnen aanvragen. Anders dan de leden van de EU kiest Canada de mensen aan de poort, ook al staat Trudeau te boek als de meest woke premier die het land ooit heeft gehad. En ja, als er een enkel Syrisch gezin naar Canada komt, dan zal Trudeau ze persoonlijk opvangen en de kinderen voor de camera een jasje aandoen - dat kunnen ze niet zelf. Vervolgens houdt hij een speech, om duidelijk te maken dat Canadezen ‘elke huidskleur kunnen hebben’ en we ‘onze harten moeten openen’.
Daarna gaat die grens alleen wel meteen weer dicht. Canada heeft dus vooral de migranten die door de immigratie- en naturalisatiedienst zijn goedgekeurd, simpelweg omdat ze het ontvangende land iets te bieden hebben. Onder de immigranten zitten bijvoorbeeld veel programmeurs. Ook een land dat alleen de migranten opneemt die economisch gezien iets te bieden hebben, vindt het op een gegeven moment mooi geweest. Daarom, vergelijk dat maar eens met de situatie in een gemiddeld Europees land.
In oktober 2025 mag Canada weer naar de stembus. Trudeau lag al onder vuur, ook omdat hij tijdens de protesten van truckers bereid was de bankrekeningen van mensen te bevriezen. Dat is geen gedrag dat je verwacht van een zelfverklaard mensenrechtenactivist. CBC News houdt een wekelijkse poll bij voor die verkiezingen en Trudeau doet het slecht. Anders dan Harris doet hij ook echt iets met de zorgen van mensen rondom immigratie, in plaats van dat hij met nog meer irritante zalvende woorden komt: het immigratiebeleid gaat op de schop.
De hele westerse wereld kent een duidelijke verrechtsing, wat dat woord ook moge betekenen. Immigratie lijkt de belangrijkste drijfveer te zijn. Zelfs Canada, dat een restrictief toelatingsbeleid kent en mensen selecteert op hun economische toegevoegde waarde, vindt het mooi geweest. In al deze landen zijn huizen onbetaalbaar geworden. In Canada is de prijs van een eengezinswoning in tien jaar tijd in waarde verdubbeld, terwijl het inkomen gelijk is gebleven. Natuurlijk worden mensen dan boos. Nu valt een groot deel van die waardestijging samen met steeds actiever wordende centrale banken. Die willen failliete overheden helpen met lage rentes, maar daar profiteren vooral de vastgoedbezitters van, ten koste van jonge gezinnen. Als je dat aspect niet wil onderkennen en je staart je blind op migranten, dan loop je het risico de verkeerde de schuld te geven - zeker als je een land bent dat wel grensbewaking heeft, zoals Canada. Het zou het beste voor iedereen zijn als de overkreditering wordt opgelost, maar dat is politiek onhaalbaar. Daarom stevenen we af op een onvermijdelijke kredietcrisis die erger is dan de vorige. Die verrechtsing is er evenwel om te blijven.
De kans is groot dat Trudeau het veld moet ruimen. Een betere belichaming had de ‘woke’ ideologie niet. Alles wat niet Europees is werd bij het belachelijke af aanbeden, denk aan zijn legendarische trip naar India. Zeg niet dat hij het niet heeft geprobeerd. Hoe de verkiezingen ook zullen lopen, het tijdperk Trudeau is ten einde. Hij mag dat einde nog even zelf aankondigen.
Wilt u mijn gegraaf mogelijk maken? Ga naar BackMe, of u koopt mijn boek, Het Euro Evangelie: Eventueel laat u uw waardering voor dit artikel merken via de knop hieronder. Of niet.
.